Załącznik do ogłoszenia
Załącznik opublikowano: 2018-07-27
Sprawa znak: 141.2711.33.2018
Nr wewnętrzny pisma: 141.2711.33.2018/24
Kraków, dnia 27.07.2018r.
Adresaci:
- Konsorcjum Firm: Budimex S.A. ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa, Budimex Budownictwo sp. z o.o., ul. Stawki 40, 01-040 Warszawa,
- UNISERV – PIECBUD S.A., ul. Ks. Mjr. K. Woźniaka 7a, 40-337 Katowice,
- Przedsiębiorstwo Budowlane „Dombud” S.A., ul. Drzymały 15, 40-059 Katowice,
- RE-Bau sp. z o.o., ul. Armii Krajowej 19, 30-150 Kraków
Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1579, z późn. zm.), na wyłonienie Wykonawcy w zakresie kontynuacji rozbudowy i przebudowa budynku przy ul. Medycznej 7 w Krakowie w celu dostosowania pomieszczeń na potrzeby Centrum Innowacyjnej Edukacji Medycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum w Krakowie, Ogłoszenie nr 2018/S 090-201192.
Zawiadomienie o odrzuceniu oferty
Działając na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29.01.2004r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1579, z późn. zm.) w imieniu Zamawiającego - Uniwersytetu Jagiellońskiego-Collegium Medicum w Krakowie, informuje, iż w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oferta nr 2 firmy UNISERV – PIECBUD S.A., ul. Ks. Mjr. K. Woźniaka 7a, 40-337 Katowice, została odrzucona.
Uzasadnienie prawne
Podstawą odrzucenia oferty jest art. 89 ust. 1 pkt. 2) i art. 90 ust. 3 w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4) ustawy z dnia 29.01.2004r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1579, z późn. zm.), gdyż:
- jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
- dokonana ocena wyjaśnień potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Uzasadnienie faktyczne
Zamawiający po zapoznaniu się z treścią oferty złożonej przez Uniserv-Piecbud S.A. w dniu 10.07.2018r. wezwał do wyjaśnienia treści złożonej oferty na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 29.01.2004r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1579, z późn. zm. – dalej w skrócie PZP) oraz na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy PZP do wyjaśnienia ceny oferty, a w szczególności cen jej istotnych części składowych.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie Wykonawca w dniu 13.07.2018r. złożył Zamawiającemu pismo z wyjaśnieniami treści oferty i wyjaśnieniem ceny oferty, które nie tylko nie zawiera konkretnego i jednoznacznego wyjaśnienia i odpowiedzi na zadane pytania, ale nie zawiera żadnych oświadczeń, dowodów, szczegółowych wyliczeń, czy innych materiałów bądź dokumentów mających uzasadniać zaoferowaną ceną i jej elementy składowe, pomimo, że Zamawiający w treści skierowanego do Wykonawcy wezwania jednoznacznie wskazał kwestie dotyczące treści oferty, kalkulacji oferty, jak i aspektów związanych z ceną oferty i jej istotnymi elementami składowymi, których wartości w sposób istotny wydawały się rażąco niskie i budziły uzasadnione wątpliwości, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego. W związku z powyższym istotne elementy ceny oferty uznać należy za rażąco niskie.
I. Na wstępie podnieść i podkreślić należy, że analiza złożonej przez Wykonawcę odpowiedzi prowadzi do jednoznacznego stwierdzenia, iż Wykonawca w zakresie pkt I.II wezwania, nie złożył odpowiedzi odnośnie konkretnie wskazanych w wezwaniu pytań i poruszonych kwestii, jak i nie złożył w tym zakresie
jakichkolwiek wyjaśnień. Zamieszczona w piśmie wzmianka nie może zostać w ogóle zakwalifikowana jako odpowiedź wobec jej lakoniczności i w żadnej mierze nie przedstawia logicznego wyjaśnienia wątpliwości, na które wskazał Zamawiający.
Na szczególną uwagę zasługuje okoliczność, że Wykonawca w ogóle nie zawarł wyjaśnienia dlaczego w załączonej do oferty indywidualnej kalkulacji ceny zostały ujęte pozycje nie objęte zakresem przedmiotu niniejszego postępowania i zamówienia, jak również nie wyjaśnił pominięcia pozycji, które są objęte zakresem zamówienia. W tym miejscu podkreślić należy, iż Zamawiający w piśmie wzywającym Wykonawcę do złożenia wyjaśnień w sposób konkretny i jednoznaczny określił, co budzi wątpliwości i wymaga szczegółowych wyjaśnień w zakresie treści złożonej oferty.
Zamawiający podnosi, iż to na Wykonawcy spoczywa obowiązek wykazania, iż złożona oferta odpowiada treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej w skrócie SIWZ). Takie stanowisko potwierdza orzecznictwo KIO, między innymi wyrok z dnia 19.02.2018r. (KIO 204/2018), w którym orzeczono, iż: „(….) na wykonawcy składającym wyjaśnienia, w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, spoczywa ciężar wykazania, iż złożona przez niego oferta jest zgodna z ustawą z 2004 r. - Prawo zamówień publicznych, jak również z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Tym samym wykonawca będący przecież profesjonalistą, co niejednokrotnie uwypuklane jest w orzecznictwie Izby, powinien dołożyć należytej staranności i złożyć jasne, konkretne, szczegółowe wyjaśnienia, a przede wszystkim wyjaśnienia odnoszące się do meritum zadanego przez Zamawiającego pytania, 2. Wykonawca posiada swobodę podczas kalkulacji ceny oferty, w tym jej poszczególnych elementów składowych, jednakże granice tej swobody wyznaczają zarówno postanowienia treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jak również przepisy ustawy
z 2004r. - Prawo zamówień publicznych oraz innych aktów prawnych”.
Z treści przedłożonego przez Uniserv-Piecbud S.A. pisma opatrzonego datą 13 czerwca 2018 roku, wynika ponadto, iż Wykonawca odpowiadając na wezwanie wprost przyznał, iż złożona wraz z ofertą indywidualna kalkulacja ceny dla całości zamówienia jest niezgodna ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, powołując się w tym aspekcie na dokonanie innej omyłki, polegającej na niezgodności oferty ze specyfikacją, niepowodującej istotnych zmian w treści oferty. Wykonawca dwukrotnie w treści udzielonej odpowiedzi podaje, iż:
- „... informuje niniejszym, iż omyłkowo (oczywista omyłka pisarska) zatytułował błędnie ofertę...” (1 strona wyjaśnień),
- „Wykonawca również omyłkowo - wskutek innej omyłki, polegającej na niezgodności oferty ze specyfikacją (…) załączył indywidualną kalkulację dla całości zamówienia. (...)” (2 strona wyjaśnień).
Powyższe w ocenie Zamawiającego potwierdza, iż Wykonawca złożył ofertę, której treść nie odpowiada treści SIWZ, gdyż nie tylko błędnie zatytułował ofertę, ale przede wszystkim w załączonej do oferty indywidualnej kalkulacji błędnie przedstawił oferowany opis przedmiotu zamówienia, a w efekcie dokonał jego błędnej wyceny. Samo oświadczenie Wykonawcy w tym względzie, w którym przyznaje się do błędów przy konstrukcji swojej oferty, czyni zadość uznaniu tej oferty za niezgodną z treścią SIWZ
i stanowi samoistną podstawę do jej odrzucenia.
Nadto zauważyć przy tym należy, iż Wykonawca załączył do złożonego pisma nową indywidualną kalkulację ceny dla całości zamówienia, w której treści zawarł nowy katalog pozycji wraz z przypisaniem im nowych cen jednostkowych, zmieniając tym samym treść złożonej oferty i składają de facto nowe oświadczenie woli z przedstawieniem zmienionej treści oferty w zakresie oferowanego przedmiotu zamówienia.
W opinii Zamawiającego załączenie w tym przypadku nowej indywidualnej kalkulacji ceny nie nosi znamion innej omyłki polegającej na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodującej istotnych zmian w treści oferty, o której mowa w art. 87 ust 2 pkt 3 ustawy PZP, którą to Zamawiający na gruncie wspomnianego przepisu ustawy PZP ma obowiązek poprawić. Z istoty tzw. innej omyłki wynika, iż jest to niezamierzony błąd Wykonawcy, którego poprawienie nie spowoduje istotnych zmian w treści oferty. W niniejszym przypadku mamy do czynienia ze świadomym oświadczeniem Wykonawcy wynikającym z treści złożonej oferty, które w toku złożonych wyjaśnień Wykonawca usiłuje zmienić już po otwarciu ofert i wykazaniu błędu przez Zamawiającego.
Załączenie nowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej przy tym nowy katalog pozycji, czyli dodanie nowych pozycji oraz usunięcie pozycji zawartych w pierwotnej kalkulacji, jak również przypisanie im nowych, odmiennych od pierwotnej kalkulacji cen jednostkowych, stanowi faktyczne dokonanie przez Wykonawcę po upływie terminu składania ofert zmiany treści złożonej oferty i jej poszczególnych wartości składających się na istotne elementy składowe ceny oferty. W świetle obowiązujących przepisów ustawy PZP takie działanie jest niedopuszczalne. Zamawiający analizując wyjaśnienia Wykonawcy stwierdza, iż przedkładając nową kalkulację dla całości zamówienia i zmieniając opis oferowanego przedmiotu zamówienia Wykonawca dokonał zmian w składnikach wyceny i zmienił sposób ich wyliczenia oraz przedstawił inny przedmiot zamówienia niż przedstawiony w złożonej ofercie.
Takie działanie Wykonawcy w istocie doprowadziło do zmiany oferty, co jest niedopuszczalne na gruncie postępowania o udzielenie zamówień publicznych. Wskazać należy, że przepis art. 87 ust. 1 PZP dotyczy wyjaśnienia wątpliwości, nie zaś zmiany czy poprawienia oferty (wyrok KIO z dnia 20.02.2018r. KIO 205/2018). Podkreśla się w orzecznictwie, że na drodze wyjaśnień treści oferty Wykonawca może korygować lub doprecyzować jej treść. Intencją ustawodawcy w żadnym wypadku nie było jednak poprzez wprowadzenie tej instytucji umożliwienie Wykonawcom dowolnego zmieniania swojego oświadczenia woli wyrażonego w samej ofercie (wyrok KIO z 21.12.2017r. KIO 2574/17; KIO 2576/17).
Nie może budzić wątpliwości, że przepis art. 87 ust. 1 PZP stanowi narzędzie Zamawiającego do doprowadzenia niezrozumiałej treści oferty Wykonawcy w konkretnym zakresie zrozumiałą. Wyjaśnienie to usprawiedliwienie, umotywowanie, uczynienie czegoś zrozumiałym, podanie powodów, motywów. Wyjaśnienia w trybie art. 87 ust. 1 PZP mogą służyć wyłącznie rozwianiu wątpliwości co do tego, co już w ofercie zostało przedstawione, przepis ten natomiast wprost zabrania dokonywania jakichkolwiek zmian w treści oferty (wyrok KIO z 20.10.2017r. KIO 2082/17).
Wyjaśnienia nie mogą wprowadzać jakichkolwiek zmian do treści pierwotnie złożonej oferty, mogą natomiast, co najwyżej doprecyzowywać okoliczności niejasne, ale wynikające wprost z całościowej treści oferty (KIO 1895/17 wyrok z dnia 25.09.2017r.).
Instytucja ta nie może być zatem wykorzystywana przez Wykonawców do obejścia bezwzgędnie obowiązujących przepisów prawa zakazujących zmiany treści oferty. Ponadto hipotetyczne przyjęcie przez Zamawiającego wyjaśnień Wykonawcy, w których podaje on nowe okoliczności, nie wynikające z treści oferty, należałoby uznać za naruszające podstawowy zasady na których opiera się Prawo zamówień publicznych, tj. zasadę równego traktowania, uczciwej konkurencji i przejrzystości (wyrok KIO z 03.10.2017r. KIO 1948/17).
Zamawiający uznaje, iż Wykonawca dopuścił się tym samym bezwzględnego naruszenia art. 87 ust. 1 ustawy PZP, który wskazuje, iż w toku badania i oceny ofert Zamawiający może żądać od Wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert, jednak niedopuszczalne jest dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
W tym miejscu Zamawiający zauważa, iż w treści SIWZ nie narzucił sposobu przedstawienia indywidualnej kalkulacji, niemniej była ona wymagana do złożenia wraz z ofertą. Nadmienić należy, iż każdy z Wykonawców dołączył do oferty wyliczenie ceny oferty, przy czym trzech z nich posłużyło się wzorem przyszłego harmonogramu, który zamieścił w materiałach postępowania Zamawiający, a Uniserv-Piecbud S.A. wykorzystał również analogiczny harmonogram, ale z postępowania które było ogłoszone ponad rok temu (Ogłoszenie nr 2016/S 203-366426 z dnia 20.10.2016r.). Wykonawca, którego oferta została odrzucona dopiero do złożonych wyjaśnień zmienił treść oferty w zakresie kalkulacji i załączył wyliczenie ceny oferty wykorzystując treść wzoru harmonogramu z niniejszego postępowania. Zamawiający za Krajową Izbą Odwoławczą (wyrok KIO 1386/13 z dnia 26.06.2013r. wskazuje, iż: „4. Cena oferty i ceny jednostkowe, służące do faktycznych rozliczeń stron, mają charakter przedmiotowo istotnych postanowień umowy w rozumieniu art. 66 § 1 k.c., zatem odstępstwo od postanowień SIWZ w zakresie wyznaczonego sposobu obliczenia ceny, skutkuje naruszeniem nie tylko art. 89 ust. 1 pkt 1 p.z.p., lecz także naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 2 p.z.p.”
Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo, między innymi przytoczony już wyrok z dnia 19.02.2018r. (KIO 204/2018), gdzie stwierdzono: „3. Intencją ustawodawcy na gruncie art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. było uczynienie dopuszczalnym poprawianie wszelkiego rodzaju błędów, omyłek, nieścisłości i innych niedoskonałości oferty, o ile tylko nie spowodują one zniekształcenia woli wykonawcy w istotnym zakresie.
O istotności zmiany treści oferty każdorazowo będą decydowały okoliczności konkretnej sprawy, tj. na ile zmiana oddaje pierwotny sens i znaczenie treści oferty, a na ile stanowi wytworzenie całkowicie nowego oświadczenia, odmiennego od złożonego przez wykonawcę w stopniu nakazującym uznać, że wykonawca nie złożyłby takiego oświadczenia, bowiem nie odzwierciedla ono jego intencji wyrażonych w poddawanej poprawie ofercie. Podkreśla się również, że poprawienie omyłek w trybie przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. nie może prowadzić do dostosowania treści oferty do wymagań zamawiającego, wyartykułowanych w treści SIWZ, czyli do rekonstrukcji oświadczenia woli wykonawcy na postawie wymogów zamawiającego, choć oświadczenie woli zawarte w ofercie nie daje takich podstaw.”.
Uzasadnieniem wyrażonej wyżej tezy jest również wyrok z dnia 21.02.2018r. (KIO 231/2018), gdzie stwierdzono: „Pod pojęciem "omyłki", o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p., należy rozumieć niezamierzony błąd wykonawcy, skutkujący niezgodnością z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, którego poprawienie nie spowoduje istotnych zmian w treści oferty. Jak wynika z porównania treści ww. przepisu oraz art. 87 ust. 2 pkt 1 i 2 p.z.p., omyłka uregulowana w art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. nie musi być oczywista - przyjmuje się, iż może ona być ustalana na podstawie treści samej oferty lub treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Co więcej, sposób jej poprawienia może zostać ustalony po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 87 ust. 1 p.z.p.. Poprawienie omyłki nie może jednak powodować istotnych zmian w treści oferty”, jak również wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 18.01.2018 r. (KIO 2670/17, KIO 2669/17) w brzmieniu: „Zgodnie z art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p., Zamawiający poprawia w ofercie inne omyłki polegające na niezgodności oferty z siwz, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Niewątpliwie zaś wprowadzenie do oferty nowych parametrów, które nie wynikają z żadnej jej części, stanowiłoby istotną zmianę treści oferty, niedopuszczalną w świetle powołanego przepisu.“.
Niniejsza linia orzecznicza prezentowana jest również przez sądy powszechne, na dowód czego Zamawiający przywołuje wyrzeczenie Sądu Okręgowego w Krakowie zawarte w wyroku o sygn. akt XII GA 429/09 z dnia 29 stycznia 2010r., w myśl którego: „Artykuł 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p. wprowadzony w celu uniknięcia licznych niegdyś przypadków odrzucania ofert z powodu błahych pomyłek, dopuszcza poprawienie niedopatrzeń, błędów niezamierzonych, opuszczeń, drobnych różnic itp. lecz wszystkie te zmiany muszą mieścić się w pojęciu "omyłki". Z założenia zatem umyślne zastosowanie w ofercie materiału całkowicie odmiennego od projektu nie może być traktowane jako omyłka w tym sensie, który nadaje jej przepis art. 87 Pzp”. Zdaniem Zamawiającego w niniejszym przypadku nie można uznać błędnego oświadczenia Wykonawcy wyrażonego jednoznacznie w treści oferty w formie indywidualnej kalkulacji za omyłkę. Analiza treści oferty i udzielonych wyjaśnień, w wyniku których Wykonawca zmienia treść oferty poprzez złożenie nowej kalkulacji i wynikające z niej opisu oferowanego przedmiotu zamówienia prowadzi do wniosku, iż Wykonawca świadomie złożył oświadczenie, które jest obarczone błędem niezgodności w zakresie oferowanego przedmiotu zamówienia z wymaganiami SIWZ. Dlatego też, Zamawiający uznał, że nie można w tym przypadku zastosować dyspozycji opisanej w art. 87 ust. 2 pkt 3) ustawy PZP.
Prezentowane stanowisko Zamawiającego znajduje również swoje potwierdzenie w poglądzie Michała Bały wyrażonym w treści artykułu pt. „Omyłka czy zamierzona niezgodność”, w którym można przeczytać między innymi, że „Poprawienie w ofercie omyłek, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 p.z.p., nie może powodować wytworzenia zupełnie odmiennego, nowego oświadczenia woli wykonawcy, np. w przedmiocie oferowanego świadczenia, czy dowolnego wypełnienia go dodatkową treścią, co do której zamawiający nie posiada żadnych danych i informacji. [...] Innymi słowy, wprowadzone poprawki muszą stanowić odzwierciedlenie rzeczywistego oświadczenia woli wykonawcy” (Michał Bala, „Omyłka czy zamierzona niezgodność”, [w:] „Monitor Zamówień Publicznych” 2016.2.22, str. 25, Teza nr 2).
Mając na uwadze powyższe, odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP jest konieczne i w pełni uzasadnione, a obligatoryjne zastosowane powołanej postawy prawnej jest konieczne, ponieważ ocena oferty i złożonych w toku postępowania wyjaśnień Wykonawcy potwierdza, iż oferta nie odpowiada treści SIWZ.
II. Odnosząc się do kolejnej kwestii stanowiącej podstawę odrzucenia oferty, a związanej z zaoferowaną ceną i jej istotnymi składnikami na wstępie ponieść należy, iż wątpliwości Zamawiającego wzbudził fakt, iż cena oferty Wykonawcy w jej istotnych elementach, tj. w pozycjach wskazanych w wezwaniu do jej wyjaśnienia, jak poniżej wskazanych, jest znacząco niższa od średniej cen złożonych w przetargu.
Wskazać trzeba na pierwszy aspekt, czyli fakt, iż wezwanie Zamawiającego było precyzyjne i jednoznaczne, a dotyczyło w szczególności wskazanych poniżej punktów załączonej do oferty Wykonawcy indywidualnej kalkulacji ceny, tj.:
- 1.4 przebudowa klatek schodowych – oferowana za kwotę stanowiącą 37,1% średniej ceny pozostałych ofert,
- 1.28 przebudowa konstrukcji dachu dla montażu central wentylacyjnych wraz z naprawą pokrycia – oferowana za kwotę stanowiącą 27,03% ceny pozostałych ofert,
- 2.5 biały montaż – oferowany za kwotę stanowiącą 52% ceny pozostałych ofert,
- 6.4 tablice redukcyjne O2, N2, N2O, CO2 – oferowane za kwotę stanowiącą 39,60% pozostałych ofert,
- 6.5 strefowy zespół kontrolno-pomiarowy – oferowany za kwotę stanowiącą 16,15% pozostałych ofert,
- 9.1 stacja transformatorowa – modernizacja,
- 9.4 zasilanie szafy oświetlenia zewnętrznego SO stacji transformatorowej,
- 9.7 oświetlenie zewnętrzne (słupy parkingowe) - oferowane za kwotę stanowiącą 42,3% średniej pozostałych ofert,
- 9.8 oświetlenie lotniska dla helikopterów – oferowane za kwotę stanowiącą 21,5% średniej pozostałych ofert,
- 9.15 instalacja elektryczna wewnętrzna – montaż opraw oświetleniowych – oferowana za kwotę stanowiącą 28,7% średniej pozostałych ofert,
- 10.10 system audiowizualny - instalacje multimedialne – oferowany za kwotę stanowiącą 35,2% średniej ceny pozostałych ofert,
- 10.16 sieć strukturalna – montaż szaf dystrybucyjnych, gniazd abonenckich oraz modułów RJ45 – oferowana za kwotę stanowiącą 52,4% średniej cen pozostałych ofert,
- 10.18 sieć strukturalna – montaż urządzeń aktywnych – oferowana za kwotę stanowiącą 16.6% średniej ceny pozostałych ofert,
- 10.19 sieć strukturalna – telefoniczna – zaoferowana za kwotę stanowiącą 9.1% średniej ceny pozostałych ofert.
Zamawiający, podkreśla, iż wspomniane powyżej elementy oferty stanowią bardzo istotne części składowe ceny oferty, które niezależnie od innych pozycji indywidualnej kalkulacji ceny, również podlegają badaniu przez Zamawiającego pod względem rażąco niskiej ceny i mają wpływ na tą ocenę, co potwierdza wykładnia Krajowej Izby Odwoławczej zawarta w wyroku z dnia 22.12.2017r. (KIO 2588/17), że: „Co do zasady w zakresie rażąco niskiej ceny, należy brać pod uwagę całościową cenę oferty. Natomiast, ceny składowe czy ceny jednostkowe mogą być badane w zakresie rażąco niskiej ceny, w sytuacji kiedy mogą zaważyć na należytym wykonaniu przyszłej umowy. Regulację dot. rażąco niskiej ceny mają na celu zabezpieczenie zamawiającego (w tym interesu publicznego), przed koniecznością zawierania umowy z wykonawcą oferującym cenę na tyle niską, iż wątpliwym wydaje się, że wykonawca ten wykonana umowę, ewentualnie, iż wykona ją należycie. A zatem, przesłanką stosowania regulacji dot. rażąco niskiej ceny powinno być zagrożenie należytego wykonania umowy”. Jak również wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16.01.2018r., sygn. akt KIO 2725/17: ”Zamawiający może wezwać wykonawcę w każdej sytuacji, w której wysokość ceny lub kosztu oferty, a nawet jedynie ich istotne części składowe budzą jego wątpliwości, mimo iż cena całkowita lub koszt nie jest niższa niż szczególny ustawowy limit.”.
Powyższe stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej, jak i treść art. 90 ust. 1 ustawy PZP, który stanowił podstawę do skierowania przez Zamawiającego wniosku o stosowne wyjaśnienia i dowody w tym aspekcie, które winien złożyć Wykonawca, potwierdza, iż nawet mimo ryczałtowego charakteru zamówienia, jak ma to miejsce w niniejszym przypadku, Zamawiający może uznać, że nie tylko cena sumaryczna oferty, ale nawet jej istotne części składowe podlegają ocenie, a w konsekwencji, tak jak ma to miejsce w przypadku oferty odrzuconej, uznać, że ceny poszczególnych elementów składowych ceny oferty są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Dla pełnego przestawienia okoliczności niniejszej sprawy Zamawiający zauważa, że przywołany przepis ustawy PZP począwszy od dnia 28 lipca 2016r. ma następujące brzmienie: „Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847); 2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.”, co dowodzi tego, iż Zamawiający był uprawniony do zbadania istotnych części składowej ceny oferty.
W konsekwencji uznać należy, iż oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz że zaoferowana cena oferty nie jest realną ceną rynkową, za którą Wykonawca może należycie zrealizować przedmiot zamówienia.
Drugim aspektem, który należy przedstawić, a jaki podlega ocenie przez Zamawiającego w ramach badania rażąco niskiej ceny oferty jest treść składanych przez Wykonawcę wyjaśnień, do których został on wezwany w oparciu o art. 90 ust 1 ustawy PZP, bowiem „2. Ciężar dowodu wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, a także, że treść oferty odpowiada SIWZ, spoczywa na wykonawcy. Zatem wykonawca nie tylko winien zastosować się do wymagań SIWZ, ale także jednoznacznie wykazać poszczególne koszty. Wykonawca, który nie odpowiada na wezwanie Zamawiającego, lub odpowiada w sposób uniemożliwiający dokonanie oceny wyjaśnień, a tym samym nie usuwa wątpliwości co do zgodności jego oferty z treścią SIWZ lub nie obala domniemania rażąco niskiej ceny, naraża się na sankcję w postaci odrzucenia oferty.” (Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 120/18; KIO 133/18; KIO 135/2018 z dnia 06.02.2018r.). Dlatego też, jak trafnie orzekła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku o sygn. akt KIO 722/16 z dnia 19.05.2016r.: „Sytuacja prawna wykonawcy, który złożył wyjaśnienia ogólne, nieadekwatne do wezwania zamawiającego, nie pozwalające na ustalenie, że cena oferty została obliczona prawidłowo, jest taka sama jak sytuacja prawna wykonawcy, który wyjaśnień nie złożył w ogóle. W obu przypadkach oferta podlega odrzuceniu”.
W tym miejscu Zamawiający podnosi, że w złożonych w toku postępowania wyjaśnieniach, Wykonawca nie wykazał, że oferta oraz jej istotne elementy składowe nie zawierają rażąco niskiej ceny, ponieważ twierdzenia złożone przez Uniserv-Piecbud S.A. opierają się, jedynie na ogólnikowych wyjaśnieniach oraz są niepełne bez poparcia ich stosownymi dowodami lub dokumentami.
Dla pełnego obrazu zaistniałych w tej sprawie okoliczności faktycznych Zamawiający przykładowo wskazuje, iż jako jedyny dowód, że zaoferowana przez Wykonawcę cena ofertowa jest wynikiem kalkulacji wszystkich elementów cenotwórczych wskazanych przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania, jak również na potwierdzenie, że Wykonawca skalkulował w cenie ryczałtowej nie tylko wszystkie elementy robót, ale również nakłady materiałowe, robociznę i pracę sprzętu, Wykonawca załączył do wyjaśnień nową indywidualną kalkulację ceny oferty, która w ocenie Zamawiającego tego nie potwierdza, a przy tym nie podaje na przykład nakładów materiałowych, robocizny, pracy sprzętu itd.
Ponadto Firma Uniserv-Piecbud S.A. w żaden sposób nie odniosła się do złożonej wraz z ofertą pierwotnej kalkulacji ceny oraz wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniu poszczególnych pozycji tejże kalkulacji, czyli istotnych elementów składowych oferty, których cena, w opinii Zamawiającego jest rażąco niska.
Wykonawca w odpowiedzi przedstawił jedynie nową kalkulację ceny oferty, w której cena ryczałtowa została obliczona w taki sposób, iż niektóre ceny jednostkowe skalkulowano na niższym poziomie, a inne zaś na wyższym, co spowodowało uśrednienie cen całej oferty. Ponadto dokonał tego, zmieniając kalkulację w stosunku do tej złożonej wraz z ofertą, usuwając pozycje pierwotnie wycenione i opisane, a nieobjęte przedmiotem zamówienia, a następnie dodając wymagane przez Zamawiającego, a brakujące w złożonej ofercie pozycje, przy czym wartości poszczególnych pozycji zostały tak dopasowane, aby nie zmieniały końcowej wartości ceny oferty. Tym samym Wykonawca w bezprawny sposób dokonał zmiany merytorycznej treści oferty, co jak już powyżej wskazał Zamawiający stanowiło powód jej odrzucenia.
Do złożonych, jak już podkreślono, wyjaśnień Wykonawca nie załączył żadnych dowodów stanowiących potwierdzenie faktów podniesionych w wyjaśnieniach ani jakichkolwiek wyliczeń, a jedynie ogólnikowo przedstawił swoje stanowisko, z którego miałoby rzekomo wynikać i potwierdzać, iż jego cena oraz jej istotne elementy składowe zostały poprawnie skalkulowane i uwzględniają wszystkie koszty niezbędne do należytego Wykonania zamówienia, zgodnie z zakresem i wymaganiami opisanymi w SIWZ.
Wykonawca lakonicznie odniósł się do wniosku Zamawiającego i wyjaśniając istotne elementy składowe ceny w żaden sposób tego nie udokumentował, nie przedstawił żadnych dowodów, ofert, umów itp. Wyjaśnił jedynie, iż ma wysokie rabaty materiałowe, indywidualnie mu udzielone, stwierdził, iż ma wykwalifikowany, doświadczony oraz liczny personel, ale przykładowo nie wyliczył kosztów pracy, delegacji itp. Wskazał, że posiada sprzęt własny i ewentualnie podwykonawcy, niemniej nie wykazał go i nie odniósł tego do realizacji niniejszego zamówienia. Powołał się też ogólnie na sprzyjające korzystne warunki wykonania zamówienia, jednak ich nie wykazał, ani nie udokumentował. Wyjaśnił też, iż nie korzysta z pomocy publicznej, co również nie dowodzi możliwości zaoferowania korzystniejszych cen. Oświadczył bez jakiegokolwiek uzasadnienia, iż nie planuje ponieść straty przy realizacji zamówienia, a wręcz zamierza osiągnąć zysk, co nie zostało poparte żadnymi wyliczeniami i dowodami. Wskazał też, że użyje materiałów i urządzeń do realizacji zamówienia odpowiadających wymaganiom SIWZ podając producentów, jednak nie podał konkretnie, jakich urządzeń, modeli, typów oraz nie załączył żadnych dowodów w tym zakresie.
Dlatego też, z całą wyrazistością należy podkreślić, że pomimo jednoznacznej i wyraźniej treści skierowanego wezwania, Wykonawca de facto nie złożył żadnych szczegółowych i jednoznacznych wyjaśnień ceny oferty, ani jej istotnych elementów składowych, ani też nie przedłożył dowodów dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, a złożone w odpowiedzi na wezwanie pismo nie może być uznane za merytoryczne i faktyczne uzasadnienie istotnych elementów składających się na cenę oferty.
Według Zamawiającego Wykonawca jedynie dokonał zmian w składnikach wyceny oferty, zmieniając sposób jej wyliczenia, w celu uniknięcia zarzutu rażąco niskiej ceny. Pomimo to Zamawiający nadal uważa, że istotne elementy składowe ceny oferty są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, a w konsekwencji, iż nie ma realnej możliwości wykonania zamówienia za cenę zaproponowaną przez Wykonawcę, co niżej dodatkowo jest wykazane.
Odnosząc się do zakresu żądanych przez Zamawiającego wyjaśnień Zamawiający wskazuje, iż Wykonawca nie przedstawił Zamawiającemu szczegółowych wyliczeń, kalkulacji lub kosztorysów, oświadczeń i opisów oferowanych materiałów i urządzeń, dowodów zakupów lub faktur proforma, czy umów lub ofert w zakresie dostaw, jak również szczegółowych wyliczeń z podaniem kosztów pracy, tj. delegacji, zakwaterowania, zatrudnienia pracowników itp., pomimo że w treści wezwania wyraźnie zostało to podniesione.
W odniesieniu do wymienionych w wezwaniu wszystkich istotnych części składowych ceny oferty Wykonawca nie złożył jakichkolwiek dowodów lub materiałów dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu. Nie przedstawił żadnych szczegółowych wyliczeń lub kalkulacji czy kosztorysów, bądź innych wiarygodnych i jednoznacznych oświadczeń lub dokumentów dotyczących poszczególnych istotnych elementów kosztów związanych z kalkulacją oferty i mających wpływ na wysokość ceny oferty.
Realna ocena złożonych wyjaśnień, a właściwie ich brak, w odniesieniu do cen innych ofert, zdaniem Zamawiającego wskazuje, że nie jest możliwe wykonanie przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, przy dodatkowym uwzględnieniu obecnych realiów rynkowych, czyli znaczącego wzrostu kosztów robocizny i materiałów na rynku budowlanym.
Na dowód powyższego Zamawiający przedstawia co następuje:
Pozycja 1.4 przebudowa klatek schodowych oferowana za kwotę 52 267,29 zł brutto, co stanowi jedynie 34,1% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 65,9% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – w wyjaśnieniu Wykonawcy brak dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
1.4 |
przebudowa klatek schodowych oferowana |
52 267,29 zł |
153 254,89 zł |
65,9% |
Pozycja 1.37 przebudowa konstrukcji dachu dla montażu central wentylacyjnych wraz z naprawą pokrycia za kwotę 33 884,84 zł brutto, co stanowi jedynie 27,03% ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 72,97% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – w przedłożonym wyjaśnieniu Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie udokumentował i nie potwierdził,
że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
1.37 |
przebudowa konstrukcji dachu dla montażu central wentylacyjnych wraz z naprawą pokrycia |
33 884,84 zł |
125 354,28 zł |
72,97% |
Pozycja 2.5 biały montaż za kwotę 177 651,22 zł brutto, co stanowi jedynie 52,43% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 47,57% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert– w przedłożonym wyjaśnieniu wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
2.5 |
biały montaż |
177 651,22 zł |
338 859,54 zł |
47,57% |
Pozycja 6.4 tablice redukcyjne O2, N2, N2O, CO2 za kwotę 46 558,97 zł brutto, co stanowi jedynie 41,34% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 58,66% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – w przedłożonym wyjaśnieniu Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
6.4 |
tablice redukcyjne O2, N2, N2O, CO2 |
46 558,97 zł |
112 631,88 zł |
58,66% |
Pozycja 6.5 strefowy zespół kontrolno-pomiarowy za kwotę 6 370,42 zł brutto, co stanowi jedynie 16,15% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 83,85% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – w przedłożonym wyjaśnieniu Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
6.5 |
strefowy zespół kontrolno-pomiarowy |
6 370,42 zł |
39 436,07 zł |
83,85% |
Pozycja 9.1 stacja transformatorowa – modernizacja za kwotę 69 125,84 zł brutto – w przedłożonym wyjaśnieniu Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Pozycja 9.4 Zasilanie szafy oświetlenia zewnętrznego SO stacji transformatorowej wyceniono na kwotę 11 894,49 zł brutto – w przedłożonym wyjaśnieniu Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Pozycja 9.7 Oświetlenie zewnętrzne (słupy parkingowe) – element wyceniono na kwotę 110 288,12 zł brutto, co stanowi 42,33% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 57,67% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ i Specyfikacją Technicznej Opraw CIEM, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:.
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
9.7 |
Oświetlenie zewnętrzne (słupy parkingowe) |
110 288,12 zł |
260 516,25 zł |
57,67% |
Pozycja 9.8 Oświetlenie lotniska dla helikopterów – element wyceniono na kwotę 19 881,90 zł brutto, co stanowi 21,51% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 78,49% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ i Specyfikacją Technicznej Opraw CIEM, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
9.8 |
Oświetlenie lotniska dla helikopterów |
19 881,90 zł |
92 435,19 zł |
78,49% |
Pozycja 9.15 Instalacja elektryczna wewnętrzna – montaż opraw oświetleniowych – element wyceniono na kwotę 953 217,14 zł brutto, co stanowi 28,74% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 71,26% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – Wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ i Specyfikacją Technicznej Opraw CIEM, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
9.15 |
Instalacja elektryczna wewnętrzna – montaż opraw oświetleniowych |
953 217,14 zł |
3 316 392,04 zł |
71,26% |
Zamawiający ponadto dokonał sprawdzenia rynkowej ceny ujętych w projekcie rozwiązań dla oświetlenia wewnętrznego, zewnętrznego i oświetlenia lądowiska helikopterów (poz. 9.7, 9.8 oraz 9.15) i w odpowiedzi otrzymał ofertę dotyczącą dostawy samych materiałów niezbędnych do realizacji tego zakresu robót budowlanych na kwotę łączną 3 310 013,00 zł brutto, podczas gdy kalkulacja wykonawcy tych pozycji opiewa na łączną kwotę 1 083 387,16 brutto. Powyższe sprawdzenie rynku potwierdza niedoszacowanie poz. 9.7, 9.8 oraz 9.15 o 67,3% w porównaniu do ceny nieuwzgledniającej innych kosztów poza dostawa urządzeń.
Pozycja 10.10 System audiowizualny - instalacje multimedialne – element wyceniono na kwotę 424 169,22 zł brutto, co stanowi 35,21% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 64,79% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
Pozycja kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
10.10. |
System audiowizualny - instalacje multimedialne |
424 169,22zł |
1 204 650,81zł |
64,79% |
Pozycja 10.16 Sieć strukturalna – montaż szaf dystrybucyjnych, gniazd abonenckich oraz modułów RJ45 - element wyceniono na kwotę 155 569,22 zł brutto, co stanowi 52,41% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 47,59% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
10.16 |
Sieć strukturalna – montaż szaf dystrybucyjnych, gniazd abonenckich oraz modułów RJ45 |
155 569,22 zł |
296 845,74 zł |
47,59% |
Pozycja 10.18 Sieć strukturalna – montaż urządzeń aktywnych - element wyceniono na kwotę 235 363,77 zł brutto, co stanowi 16,69% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 83,31% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
10.18 |
Sieć strukturalna – montaż urządzeń aktywnych |
235 363,77 zł |
1 410 303,26 zł |
83,31% |
Zamawiający ponadto dokonał sprawdzenia rynkowej ceny ujętych w projekcie rozwiązań dla pozycji „sieci strukturalnej – montaż urządzeń aktywnych” i w odpowiedzi otrzymał ofertę dotyczącą dostawy samych materiałów i urządzeń niezbędnych do realizacji tego zakresu robót budowlanych na kwotę 266 809 euro netto, co daje kwotę 1 416 731,00 zł brutto, podczas gdy kalkulacja wykonawcy tej pozycji opiewa na 235 363,77 zł brutto. Powyższe sprawdzenie rynku potwierdza niedoszacowanie o 83,4% w porównaniu do ceny nieuwzgledniającej innych kosztów poza dostawa urządzeń.
Pozycja 10.19 Sieć strukturalna – telefoniczna - element wyceniono na kwotę 25 572,56 zł brutto, co stanowi 9,18% średniej ceny pozostałych ofert i wskazuje na niedoszacowanie o 90,82% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert – wykonawca nie wyszczególnił zakresu ujętego w pozycji, nie potwierdził, że wycenione rozwiązania są zgodne z dokumentacją projektową oraz SIWZ, nie podał ich producentów, typów lub modeli lub symboli katalogowych, jak również brak jest dowodów potwierdzających cenę pozycji oraz stosownych wyliczeń i obiektywnych czynników jakie miały wpływ na kalkulację i cenę danej pozycji.
Poniżej w tabeli porównanie cen:
|
kalkulacji ceny |
Rodzaj robót |
Cena oferty brutto |
Średnie ceny z pozostałych ofert brutto |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
10.19 |
Sieć strukturalna – telefoniczna |
25 572,56 zł |
278 529,38 zł |
90,82% |
Zamawiający dokonał także analizy zestawiając w tabeli poniżej ceny istotnych elementów składowych zaoferowanych przez Uniserw-Piecbud S.A. w złożonej ofercie, a będące przedmiotem wezwania Zamawiającego do wyjaśnień wraz ze średnią cen analogicznych elementów składowych pozostałych ofert.
|
Pozycja |
Rodzaj robót |
Cena oferty firmy |
Średnia ceny pozostałych ofert |
% niedoszacowania w stosunku do średnich cen pozostałych ofert |
|
UNISERV – Piecbud S.A. |
(zł brutto) |
|||
|
(zł brutto) |
|
|||
|
1.4 |
Przebudowa klatek schodowych |
52 267,29 zł |
153 254,89 zł |
65,90% |
|
1.37 |
Przebudowa konstrukcji dachu dla montażu central wentylacyjnych wraz z naprawą pokrycia |
33 884,84 zł |
125 354,28 zł |
72,97% |
|
2.5 |
Biały montaż |
177 651,22 zł |
338 859,54 zł |
47,57% |
|
6.4 |
Tablice redukcyjne O2, N2, N2O, CO2 |
46 558,97 zł |
112 631,88 zł |
58,66% |
|
6.5 |
Strefowy zespół kontrolno-pomiarowy |
6 370,42 zł |
39 436,07 zł |
83,85% |
|
9.7 |
Oświetlenie zewnętrzne (słupy parkingowe) |
110 288,12 zł |
260 516,25 zł |
57,67% |
|
9.8 |
Oświetlenie lotniska dla helikopterów |
19 881,90 zł |
92 435,19 zł |
78,49% |
|
9.15 |
Instalacja elektryczna wewnętrzna – montaż opraw oświetleniowych |
953 217,14 zł |
3 316 392,04 zł |
71,26% |
|
10.10. |
System audiowizualny - instalacje multimedialne |
424 169,22 zł |
1 204 650,81 zł |
64,79% |
|
10.16 |
Sieć strukturalna – montaż szaf dystrybucyjnych, gniazd abonenckich oraz modułów RJ45 |
155 569,22 zł |
296 845,74 zł |
47,59% |
|
10.18 |
Sieć strukturalna – montaż urządzeń aktywnych |
235 363,77 zł |
1 410 303,26 zł |
83,31% |
|
10.19 |
Sieć strukturalna – telefoniczna |
25 572,56 zł |
278 529,38 zł |
90,82% |
|
SUMA |
2 240 794,67 zł |
7 629 209,33 zł |
Jak wynika z powyższego zestawienia różnica między sumą cen zaoferowaną przez Uniserv-Piecbud S.A. za wskazane pozycje stanowiące istotne elementy składowe jego ceny ofertowej, a sumą średnich cen analogicznych elementów składowych pozostałych ofert stanowi kwotę wynoszącą aż 5 388 414,66 zł brutto, co wskazuje na niedoszacowanie wymienionych pozycji o 70,63% w stosunku do średnich cen pozostałych ofert.
W orzecznictwie podkreśla się, że charakter ceny rażąco niskiej można przypisać cenie, która jest nierealna w stosunku do obowiązujących cen rynkowych. Kolejnym kryterium oceny może być ustalenie średniej ceny pozostałych ofert najbardziej zbliżonych do siebie pod względem cenowym (wyrok SO w Poznaniu z 04.06.2008r. X Ga 127/08). „Rażąco niska cena to taka, która jest niewiarygodna w kontekście aktualnej sytuacji rynkowej. Istotne jest zatem aby była to cena taka, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby nieopłacalne. Musi to być cena rażąco niska w stosunku do konkretnego przedmiotu zamówienia, uwzględniającego specyfikę rynku” (wyrok KIO z 11.01.2018r. KIO 2729/17). Rozpatrując okoliczności sprawy w kontekście powyższych rozważań niewątpliwie uznać zatem należy, że cena Wykonawcy wypełnia przesłanki „rażąco niskiej ceny” na gruncie Prawa zamówień publicznych.
Niezależnie od powyższego Zamawiający z całą mocą podkreśla, mając na względzie powyższe zestawienie, iż złożone przez Wykonawcę wyjaśnienia są enigmatyczne i praktycznie nie stanowią istotnej odpowiedzi na skierowane wezwanie, jak też nie uwzględniają realiów rynkowych i związanych z tym aspektów dotyczących przedmiotu zamówienia. Ponadto nie zawierają one żadnych dowodów czy wyliczeń pozwalających na uzasadnioną ocenę realności lub choćby domniemanie możliwości wykonania przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, przy uwzględnieniu faktu zaoferowania tak rażąco niskich jej istotnych elementów składowych.
Zamawiający zauważa również, że cena oferty, a głównie wskazane w niniejszym wezwaniu jej pozycje będące istotnymi częściami składowymi, które w większości są rażąco zaniżone w stosunku do średniej ceny złożonych ofert oraz do szacowanej wartości zamówienia, jak i aktualnych cen rynkowych, według przeprowadzonej analizy kalkulacji cen i ich porównania, budzi uzasadnione wątpliwości Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z warunkami określonymi w SIWZ, zarówno dotyczącymi technologii i jakości robót budowlanych, jaki i parametrów technologicznych oraz wymagań technicznych i funkcjonalnych instalacji, urządzeń, materiałów i innych dostaw niezbędnych do należytego wykonania zamówienia.
Pogląd Zamawiającego odnośnie szczegółowości wyjaśnień Wykonawcy, a w tym przypadku praktycznie ich braku, składanych w trybie art. 90 ust 1 ustawy PZP potwierdza linia orzecznicza Krajowej Izby Odwoławczej. W tym celu Zamawiający przywołuje treść wyroku o sygn. akt KIO 800/16 z dnia 6 czerwca 2016r.: „(…) wykonawca składający wyjaśnienia Zamawiającemu, już w ramach swoich wyjaśnień winien wskazać na te okoliczności, które stanowiły podstawę dokonanej wyceny, bowiem na wykonawcy ciąży obowiązek (art. 90 ust. 2 p.z.p.) wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. (...) Wyjaśnienia powinny być konkretne, jasne, spójne i adekwatne do danego przedmiotu zamówienia.”. Również w kolejnym orzeczeniu Izba wyraźnie wyrzekła, iż: „Wykonawca, będąc do tego wezwanym przez Zamawiającego, jest obowiązany wykazać Zamawiającemu, w tym poprzez złożenie odpowiednich dowodów, że zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska.” (wyrok o sygn. akt KIO 912/16 oraz KIO 915/16 z dnia 14 czerwca 2016r.). O trwałości prezentowanej tutaj linii orzeczniczej Krajowej Izby Odwoławczej w omawianym zakresie świadczy wyrok o sygn. akt KIO 1159/16 oraz KIO 1174/16, który zawiera poniższe orzeczenie: „2. Art. 90 ust. 3 p.z.p. w swojej bezpośredniej treści odnosi się do niezłożenia wyjaśnień w ogóle, lecz w praktyce przyjmuje się, słusznie, że niezłożeniem wyjaśnień jest także brak merytorycznej treści owych wyjaśnień (tzn. formalne złożenie odpowiedzi, lecz takiej, która w rzeczywistości niczego nie wyjaśnia, ogólnikowej), a także - co do zasady - złożenie wyjaśnień po terminie.”. Potwierdzeniem jest również wyrok z dnia 08.01.2018r., którego treść brzmi: „1. Wystąpienie zamawiającego do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 p.z.p. stanowi sygnał, że zamawiający po wstępnej ocenie uznał, że zaoferowana przez wykonawcę cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy powinny zatem doprowadzić do przekonania zamawiającego, iż jego założenie jest błędne. Dowód braku zaoferowania ceny rażąco niskiej spoczywa na wykonawcy. Dla obalenia powstałego domniemania nie wystarczy złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych. Zdawkowe i ogólne wyjaśnienia nie stanowią podstawy do obalenia ww. domniemania. Wyjaśnienia powinny być jak najbardziej szczegółowe i winny zawierać wszystkie aspekty mające wpływ na cenę tak, aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej wyliczenia, a jednocześnie nie mogą opierać się na samych oświadczeniach wykonawcy, gdyż art. 90 ust. 3 p.z.p. mówi o dowodach na ich potwierdzenie.”. Wreszcie, jako podsumowujący tą część wywodów, Zamawiający przywołuje treść wyroku Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO 13/18 z dnia 22.01.2018r., który zawiera orzeczenie o następującej treści: „Wyjaśnienia, składane w trybie art. 90 ust. 1 p.z.p., muszą być szczegółowe i wyczerpujące. Jeżeli są ogólnikowe i lakoniczne - wówczas przyjmuje się, że w ogóle nie zostały złożone - wyjaśnienia w takim kształcie, jak zostały złożone, nie pozwalają na rozwianie wątpliwości, że zaoferowana cena w ofercie przystępującego wynika z nieoszacowania warunków sprawowania nadzoru w stosunku zakresu prac objętych nadzorem i czasu trwania usługi oraz obciążenia wykonawcy wszelkimi kosztami materiałowymi i logistycznymi sprawowania tej funkcji, co z mocy domniemania, wynikającego z faktu wezwania do wyjaśnień prowadzi do wniosków, iż zaoferowana cena pozostaje rażąco niska.”.
Potwierdza to, iż pomimo ryczałtowego charakteru zamówienia, jak ma to miejsce w niniejszym postępowaniu, przytoczone, istotne elementy ceny oferty mają nader istotny wpływ na sumaryczną cenę całej oferty.
Znaczne zaniżenie wyceny wymienionych elementów cenotwórczych, znacząco odbiegających od cen pozostałych złożonych w postępowaniu ofert jak i poziomu cen rynkowych, niesie w opinii Zamawiającego ryzyko nienależytego wykonania zamówienia.
Mając na uwadze powyższe, odrzucenie oferty na podstawie art. 90 ust. 3 w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4) ustawy PZP jest konieczne i w pełni uzasadnione, a obligatoryjne zastosowane powołanej postawy prawnej jest konieczne, ponieważ ocena oferty i złożonych w toku postępowania wyjaśnień Wykonawcy wraz z załącznikiem potwierdza bezsprzecznie, iż istotne elementy składowe ceny oferty są rażąco zaniżone w stosunku do przedmiotu zamówienia. W konsekwencji uznać należy, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, dlatego też zasadnym i koniecznym jest jej odrzucenie.
Zgodnie z przepisami powołanej ustawy PZP od powyższego rozstrzygnięcia przysługuje prawo wniesienia pisemnego i umotywowanego odwołania, w terminie 10 (dziesięciu) dni od dnia przesłania niniejszego zawiadomienia. Odwołanie wnosi się do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, przy ul. Postępu 17A, 02-676 Warszawa, w formie pisemnej albo elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Prosimy o niezwłoczne potwierdzenie otrzymania czytelnego pisma poprzez przesłanie faksu zwrotnego na nr 12 398 37 01 lub drogą mailową na adres: dzp@cm-uj.krakow.pl
W razie braku wyraźnego potwierdzenia z Państwa strony w postępowaniu dowodowym Zamawiający przedłoży dowód nadania faksu lub pisma przesłanego pocztą elektroniczną.
